Idea/ Program

Opowiedzmy Warmię, opowiedzmy Mazury - Roczne studium reportażu przy Teatrze im. Stefana Jaracza w Olsztynie

Studium to całoroczne warsztaty z reportażu, które wykorzystując wiedzę i doświadczenie reporterów mają uczyć sztuki opowiadania.

Dowiemy się czy każda historia nadaje się na reportaż, jakie są granice reportażu, jak znaleźć temat, jak pracować z bohaterem, jak go pytać i pomagać jego pamięci. A potem jak to wszystko zapisać, jak budować tekst, po co w reportażu szczegół, scena, dialog. Jak zacząć, jak skończyć. Jak nie skrzywdzić bohatera i nie zanudzić czytelnika.

Dla kogo? Studium jest dla wszystkich, od 17 lat w górę. Dla tych, którzy dopiero myślą o pisaniu albo już próbują, ale także dla profesjonalistów, dziennikarzy, redaktorów, którzy chcą spróbować sił w reportażu.

Miejsce akcji: Warmia i Mazury. Nie ma znaczenia, gdzie mieszkasz i skąd jesteś. Możesz przyjeżdżać na zajęcia Studium nawet z drugiego końca Polski. Ograniczenie jest tylko jedno – temat musi być warmińsko-mazurski, reportaże, nad którymi będziecie pracować w Studium, muszą dziać się na Warmii i Mazurach.

Tematyka reportaży: życie codzienne, współczesność, historia, nowe i stare opowieści rodzinne, nowe zjawiska społeczne z różnych „baniek” i środowisk. Nie zależy nam tylko na typowo warmińsko-mazurskich wątkach historycznych. Raczej szukać będziemy współczesnego echa tamtych historii albo zupełnie nowych tematów pokazujących dzisiejsze problemy mieszkańców tego regionu.

Dlaczego reportaż? Bo jest sprawdzoną - mającą piękną polską tradycję reportażu literackiego - sztuką opowiadania prawdziwych historii. Reportaż trzyma się faktów i dba o szczegół opowieści. Szuka w opisywanej rzeczywistość metafor faktu. Opowiada przez bohatera, trzyma się blisko prywatnej, osobistej opowieści, w której odbija się wielka historia.

Reporter ogląda świat w dużym zbliżeniu. Jest blisko wydarzenia. Nie uogólnia. Poświęca opisywanym sprawom dużo więcej czasu niż autor newsa. Mówi w imieniu tych, którzy są poza główną sceną, nie mają dostępu do mediów, są niesłyszani. Reportaż pamięta o formie. Historia musi być dobrze opowiedziana, musi być ciekawa, musi mieć dramaturgię. Reportaż jest blisko sceny. Reportaż widzi teatr.

Idea. Polskę lokalną, także Warmię i Mazury trzeba ciągle opowiadać na nowo, by nie dała się kolonizować przez centrum. Opowieść dyktowana z centrum osłabia tożsamość mniejszych miejscowości, małych ojczyzn, gubi ich różnorodność, nie pozwala rozwinąć dojrzałej, lokalnej opowieści o sobie.

Czas odwrócić narrację. Czas na sztukę opowiadania lokalnego, na opowieści ze środka lokalnej społeczności. Trzeba odbudować lokalne narracje i historie.

Organizatorem Studium jest Teatr im. Stefana Jaracza w Olsztynie.

Patronat nad Studium zgodziła się objąć Małgorzata Szejnert, wybitna reporterka, redaktorka, mentorka wielu znanych reporterów, wieloletnia szefowa działu reportażu Gazety Wyborczej.

Studium prowadzi Włodzimierz Nowak, reporter, autor książek reporterskich, były redaktor naczelny „Dużego Formatu”, magazynu reporterów, wykładowca Polskiej Szkoły Reportażu.

Zaprosimy też znanych reporterów, mistrzów gatunku, by poprowadzili warsztaty z reportażu. Każdemu warsztatowi towarzyszyć będzie wieczór autorski w Teatrze otwarty dla publiczności, połączony z czytaniem scenicznym.

Chcemy, żeby ćwiczenia z reportażu były szczególnym czasem poświęconym temu, co lokalne, regionalne, co jeszcze nieopowiedziane.

Metoda: warsztaty, zajęcia w terenie, dyskusje, wspólne lektury klasyków reportażu, próby reporterskie, zajęcia z mistrzami, pisanie reportażu, wspólne redagowanie tekstów, czytanie wybranych reportaży uczestników Studium przez aktorów Jaracza.

Reportaż na scenę. Co roku najlepsze teksty będą wydawane przez Teatr w specjalnym zbiorze i pokazywane na scenie.

Czas: Studium trwa rok, zajęcia są raz w miesiącu, zwykle w wybraną sobotę. W pierwszych miesiącach dla przyspieszenia kursu organizator może zaproponować zajęcia w dwie soboty w miesiącu. Całość kursu to 10/14 zajęć.

Ukończenie Studium: warunkiem ukończenia i otrzymania dyplomu jest udział w zajęciach i napisanie reportażu spełniającego warunki publikacji.

Udział w warsztatach jest bezpłatny. Organizator nie pokrywa kosztów noclegu, podróży i zbierania materiału do reportażu.

Prawa autorskie do reportażu napisanego w Studium pozostają przy autorze, ale autor zobowiązuje się do udzielenia Teatrowi bezpłatnej licencji na publikację tekstu, wydanie i wystawienie na scenie.

W warunkach pandemii warsztaty będą prowadzone on-line.